S1000D için Temel XML Bilgisi
Bir önceki blog yazımızda S1000D şemalarını ve şemaların önemini aktardık. Bu şemalara daha detaylı bakmadan önce, S1000D şemalarını ve genel olarak S1000D spesifikasyonunu daha anlaşılır kılmak için bu yazımızda, XML’in temel bilgilerini, S1000D spesifikasyonunda sıklıkla karşılaşılan öge (element) ve öznitelik (attribute) kavramlarını ele alacağız. Bu temel bilgilere sahip olunduğunda, başta S1000D spesifikasyonu olmak üzere diğer S-Serisi spesifikasyonlar ve ilgili rehber dokümanlar daha iyi anlaşılabilecektir.
XML Nedir?
Günümüzde dijital dünyada veri alışverişi büyük bir hızla gerçekleşmektedir. Bu verilerin farklı sistemlerde hatasız ve uyumlu bir şekilde transfer edilmesi, saklanması, depolanması ve kullanılabilmesi her zaman önem arz etmiştir. XML (Extensible Markup Language – Genişletilebilir İşaretleme Dili) bu konuların çözümüne yönelik gerekli teknolojik altyapıyı sunmaktadır.
XML, verilerin esnek ve hiyerarşik bir yapı içinde tanımlanması, verilerin farklı sistemler (web siteleri, veri tabanları vb.) arasında taşınması ve depolanması için güçlü bir araç olarak tanınır. XML’in en güçlü özelliklerinden biri, depoladığı verilerin hem insanlar hem de makineler tarafından kolaylıkla okunup anlaşılabilmesidir.
Bilgiler, XML etiketleri (< ve > ) arasında tanımlanır. XML etiketleri bilgi kaplarına benzer. Her etiket kendine ait isme ve bazen özniteliğe sahiptir. Bu etiketler kullanılarak bilgi yapısı üretilip, bilgiler ilgili etiketlerde depolanabilir. Bu etiketler sayesinde veri aramaları kolaylaşır. Kullanıcılar ihtiyaçlarına göre kendi etiketlerini tanımlayarak veri yapısını genişletebilirler.
Bunun yanı sıra, XML dosyalarının standart bir yapıya sahip olması için farklı XML şemaları (XML Schemas) oluşturabilirsiniz. Bu şemalarda, kullanılabilen etiketler ve yapılar tanımlanır. Böylelikle, hazırlanan XML dosyaları, sistemden bağımsız bir şekilde, farklı sistemlerde doğrulanır ve gereken bilgilere ulaşılır.
Kısaca; XML veri saklama, doküman yönetimi ve veri değişim süreçlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunun en önemli nedenleri:
- Esnek ve genişletebilir yapıya sahip olması.
- Platform bağımsız olması.
- İnsan ve makine tarafından okunabilir olması.
XML Ögeleri
Etiketlerin ismi “<” ve “>” sembollerinin arasında tanımlanır. Her XML dosyası <xml> etiketi ile başlar ve </xml> etiketi ile biter. XML’de tanımlanan etiketler bir başlangıç etiketine ve bir de kapanış etiketine sahiptir. Örneğin başlangıç etiketi <name> olarak tanımlandıysa, kapanış etiketi </name> olarak tanımlanır.
XML etiketi dışında (<xml> ve </xml>), bir XML dosyasında tanımlanan tüm etiketlere XML ögeleri (XML elements) adı verilir. Ögeler bir XML dosyasının yapısını oluşturan temel taşlardır. XML şemaları; bir XML dosyasında kullanılabilecek zorunlu ve opsiyonel ögeler, ögelerin XML dosya yapısındaki yeri ve her ögenin içerebileceği veri türü ile tanımlanır.
Her ögenin depolayabileceği veriler farklı türlerden oluşabilir:
- Düz metin,
- Öznitelik,
- Diğer ögeler.
XML Öznitelikleri
Bazı XML ögelerinde, o öge hakkında daha fazla bilgi sunmak için öznitelikler (attributes) kullanılır. Öznitelikler farklı değerler içerebilir ve ait oldukları öge hakkında yeni bilgiler sunar. XML şeması, ögelerin öznitelikleri listesine sahip zorunlu veya opsiyonel öznitelikleri tanımlar. Bunun dışında her özniteliğin içerdiği bilgi türünü (metin, rakam, vb.) tanımlar.
Öznitelikler ve ögeleri kıyaslanacak olursa:
- Öznitelikler tek değer alır, ögeler birden fazla değer içerebilir.
- Özniteliklerin hiyerarşik bir yapısı yoktur, ögeler hiyerarşik bir yapıya sahip olabilir.
- Öznitelikler, ögelere kıyasla, genişletebilir değildir.
Kısacası, veriler ögeler içinde ve ögeler hakkındaki bilgiler (metadata) öznitelikler içinde tanımlanır.

Bu temel bilgilere sahip olmadan, S1000D spesifikasyonunu, tanımlanan veri modülü tiplerini ve şemaları anlamak zor olabilir. Ancak, bu temel bilgiler öğrenildiğinde, veri modüllerinin yapısını anlamak kolaylaşır.
S1000D spesifikasyonunu kullanmak için her veri modülünde XML ögelerini, ögelerin sırası veya içerik türlerinin ezberlenmesine gerek yoktur. S1000D’yi destekleyen farklı XML editörleri, S1000D ile sunulan şemalar sayesinde veri modülü üretme yolculuğunuzda size yardımcı olur. XML şemaları bir harita olarak tanımlanabilir. Farklı XML editörleri, bu harita yardımı ile hangi öge veya özniteliği kullanabileceğinizi size sunar. Sizin tek yapmanız gereken, veri modüllerinizde içerikleri tanımlamaktır.
HICO S1000D Suite, Oxygen XML Author uygulaması ile entegre bir şekilde çalışır ve böylelikle XML veri modülü üretimini kolaylaştırır. HICO S1000D Suite, S1000D versiyon 1.7’den versiyon 6’ya kadar S1000D tarafından sunulan tüm şemaları destekler ve XML ögeleri ile öznitelikleri düşünmek yerine, sadece veri modüllerinizin içeriğine odaklanmanızı sağlar.
XML editör sektörünün pazar lideri Oxygen XML Author uygulamasını kullanarak nasıl kolaylıkla S1000D uyumlu veri modülleri oluşturabileceğinizi görmek ve deneyimlemek için paylaştığımız bu blog yazısı tam sizin için. Daha fazla bilgi almak için bizim ile irtibata geçin.
Hazırlayan: Sanem DAĞHAN